همه چیز در مورد استاپ لاس + نکات طلایی مدیریت ریسک 

در دنیای پر فراز و نشیب بازارهای مالی، جایی که شما در یک چشم به هم زدن پولدار و در کسری از ثانیه فقیر می‌شوید، یک نگهبان به نام استاپ لاس یا حد ضرر برای محافظت از دارایی‌های شما وجود دارد. در نگاه اول ممکن است این اصطلاح را به عنوان پدال ترمز ماشین تصور کنید. اما هر چه به عمق مفهوم استاپ لاس فرو می‌روید، متوجه می‌شوید که این ویژگی بیشتر شبیه به طنابی است که شما را از سقوط آزاد نجات می‌دهد. در ادامه این مقاله نیک‌وست قرار است به بررسی مفهوم کلی استاپ لاس بپردازد و همچنین راه و روش‌های ویژه برای مراقبت از سود معامله را به شما بیاموزد.

منظور از استاپ لاس (stop loss) چیست؟

حد ضرر دستوری است که معامله‌گر در جهت مدیریت ریسک برای معاملات خود تعریف می‌کند؛ معامله‌گر زمانی که می‌خواهد در صورت سقوط یک اوراق بهادار از معامله خارج شود، از سرویس استاپ لاس استفاده می‌کند. به طور کلی در صورتی که بازار برخلاف پیش‌بینی‌های سرمایه‌گذاران باشد، این تکنیک مدیریت ریسک به جلوگیری از متحمل شدن زیان شدید آن‌ها کمک می‌کند.

برای درک بهتر مثال زیر را در نظر بگیرید:

فرض کنید شما یک سرمایه‌گذار هستید و سهام شرکت x را در ۵۰ دلار خریداری کرده‌اید. اما به دلایلی می‌خواهید خطر سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنید.

در این صورت، شما می‌توانید یک استاپ لاس برای محافظت از سرمایه خود قرار دهید. فرض کنید تصمیم گرفته‌اید استاپ لاس را در سطح ۴۵ دلار قرار دهید. این به معنای آن است که اگر قیمت سهام شرکت X به یا پایین‌تر از ۴۵ دلار برسد، سهام به صورت خودکار به قیمت بازار فروخته می‌شود.

حال فرض کنید بازار دچار نوسانات منفی شده و قیمت سهام شرکت ABC به ۴۰ دلار کاهش می‌یابد. در این حالت، استاپ لاس شما فعال می‌شود و سهام به قیمت بازار به فروش می‌رسد. این عمل باعث می‌شود که شما از دست دادن سرمایه بیشتری در نتیجه ادامه نزول قیمت سهام جلوگیری کنید.

با استفاده از استاپ لاس، شما به عنوان سرمایه‌گذار می‌توانید خطرات سرمایه‌گذاری را کاهش داده و سرمایه خود را در مواجهه با نوسانات بازار محافظت کنید.

نحوه کار استاپ لاس چگونه است؟

دستورات حد ضرر، ابزاری بسیار حیاتی برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران برای محافظت از سرمایه هستند. درک عملکرد دقیق حد ضرر برای هر فردی که به دنبال حفاظت از سرمایه‌گذاری خود و کاهش حداکثری ضرر احتمالی است، بسیار حائز اهمیت است. در ادامه آموزش قدم به قدم استفاده از استاپ لاس را آوردیم.

1. تنظیم دستور

معامله‌گر یا سرمایه‌گذار در تنظیم سفارش، تصمیم می‌گیرد یک سطح توقف ضرر خاص را برای خروج خودکار از موقعیت معاملاتی و محدود کردن خسارت‌های احتمالی تعیین کند. این سطح قیمتی معمولاً در نقطه‌ای تنظیم می‌شود که معامله‌گر از آنجا اطمینان حاصل می‌کند که از نقطه ورود خود خارج شود و حداقل خسارت را تحمل کند.

    2. فعال‌سازی دستور در یک کارگزاری

قرار دادن دستور توقف ضرر با یک کارگزار یا از طریق یک پلتفرم معاملاتی انجام می‌شود. در این مرحله، کارگزار به صورت مداوم قیمت بازار دارایی را نظارت می‌کند. اگر قیمت دارایی به قیمت استاپ لاس پیش‌تعیین شده برسد، سفارش فعال یا “آغاز” می‌شود.

   3. اجرای سفارش

توقف ضرر بازار: 

هنگامی که دستور توقف ضرر فعال می‌شود، به یک دستور بازار تبدیل می‌شود، به این معنی که دارایی به قیمت بازار آزاد بعدی فروخته می‌شود (یا در مورد موقعیت‌های فروش خریداری می‌شود). به خصوص در بازار‌هایی که به سرعت قیمت‌ها تغییر می‌کنند، ممکن است به دلیل نوسانات بازار، قیمت اجرا کمی با قیمت توقف ضرر مشخص شده در ابتدا متفاوت باشد.

توقف ضرر محدود: 

یکی از انواعی که توسط معامله‌گران خاص استفاده می‌شود «سفارش استاپ لیمیت یا سفارش محدود» است. زمانی که به قیمت توقف رسیده باشد، سفارش‌ها به سفارش‌های محدود تبدیل می‌شوند و سفارش‌های محدود فقط با قیمت توقف یا قیمت بهتر اجرا می‌شوند. با این حال، اگر قیمت دارایی از حد قیمت گذشته باشد و برنگردد، این نوع سفارش اجرا را تضمین نمی‌کند.

   4. تنظیم مجدد

برخی از معامله‌گران در صورت حرکت قیمت دارایی به نفع خود، سطوح استاپ لاس خود را تنظیم مجدد می‌کنند.

۷ نکته طلایی در مورد استاپ لاس که باید بدانید

به هیچ عنوان احساسی تصمیم نگیرید:

برنامه معاملاتی اولیه شما باید شامل حد ضرر‌هایی باشد که بر اساس داده‌ها و استراتژی انتخاب می‌شوند نه بر اساس ترس یا طمع. دستورات حد ضرری که خیلی دیر یا خیلی زود تعریف شوند هیچ سودی برای شما نخواهند داشت.

حواستان به نوسانات شدید بازار باشد:

بهتر است برای دارایی‌هایی با نوسانات بالا، حد ضرر بیشتری لازم باشد تا نوسانات قیمت بیشتر را در بر بگیرد. برای ارزیابی نوسانات دارایی، میانگین محدوده واقعی آن (ATR) را بیابید و بر اساس آن توقف ضرر خود را تنظیم کنید.

استفاده از تحلیل تکنیکال را فراموش نکنید:

توجه به سطوح حمایت و مقاومت در هنگام قرار دادن استاپ ضرر بسیار مهم است. با توجه به اینکه قیمت اغلب این سطوح را آزمایش می‌کند، تنظیم توقف خود درست فراتر از این سطوح شناسایی شده می‌تواند به جلوگیری از توقف پیش از موعد کمک کند.

ارزیابی و پیش‌بینی خود را بار‌ها بررسی کنید:

همیشه به یاد داشته باشید که بازار‌ها و شرایط آن‌ها تغییر می‌کنند. برای اطمینان از اینکه تنظیمات توقف ضرر شما مطابق با وضعیت فعلی بازار و استراتژی معاملاتی شما است، بسیار مهم است که مکرراً آن‌ها را بررسی کرده و در صورت لزوم اصلاح کنید.

گپ‌های قیمتی را در نظر بگیرید:

گپ‌های بزار می‌توانند در نتیجه اخبار آخر هفته یا یک شبه ظاهر شوند و بازار را مجبور به باز شدن با قیمتی متفاوت از جایی که بسته شده است، کند. اگرچه برخی از انواع استاپ‌ها، مانند حد ضرر تضمین شده، می‌توانند از این امر محافظت کنند، اما مهم است که از خطرات آن آگاه باشید.

به نسبت ریسک به پاداش خود توجه کنید:

همیشه از سطح تحمل ریسک خود در رابطه با پاداش‌های آینده آگاه باشید. به عنوان یک دستورالعمل کلی، نسبت ریسک به پاداش حداقل ۱:۲ را هدف قرار دهید. بر این اساس، سود بالقوه شما باید به ازای هر ۱ دلاری که ریسک می‌کنید، دو دلار باشد.

به یادگیری ادامه دهید:

با به دست آوردن دانش بیشتر در مورد آن‌ها و تجربه استفاده از آن‌ها در سناریو‌های مختلف بازار، در تنظیم توقف ضرر‌ها بهتر خواهید شد. برای آزمایش تکنیک‌های مختلف توقف ضرر بدون به خطر انداختن پول واقعی استفاده از حساب‌های آزمایشی را امتحان کنید.

همیشه به خاطر داشته باشید که یک حد ضرر نادرست ممکن است فاجعه‌آمیز باشد. اگرچه آن‌ها یک ابزار اصلی مدیریت ریسک هستند، اما استفاده کارآمد از آن‌ها نیاز به برنامه‌ریزی و استراتژی دقیق دارد.

معرفی ابزار‌های محاسبه استاپ لاس

ابزار‌های محاسبه استاپ لاس عموماً در دسترس معامله‌گران و سرمایه‌گذاران قرار دارند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا مقدار مناسبی برای سفارش استاپ لاس خود تعیین کنند. این ابزار‌ها معمولاً شامل نرم‌افزار‌ها و برنامه‌های کامپیوتری وب‌سایت‌ها می‌شوند که با وارد کردن اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری و ریسک، محاسبات لازم را انجام می‌دهند.

این ابزار‌ها عموماً ویژگی‌هایی مانند قیمت فعلی دارایی، سطح ورود به معامله، سطح استاپ لاس و سرمایه مورد نظر را در نظر می‌گیرند. با در نظر گرفتن این اطلاعات، آن‌ها معمولاً می‌توانند به شکل‌های مختلفی مانند نمودار‌ها یا جداول، سطح استاپ لاس را برای سرمایه‌گذار توصیه کنند.

معمولاً این ابزار‌های استاپ لاس از الگوریتم‌ها و فرمول‌های ریاضی مختلف برای محاسبه استفاده می‌کنند، مانند روش‌های مبتنی بر درصد از سرمایه، متوسط ​​حرکت قیمت، میانگین درصدی و غیره. با استفاده از این ابزار‌ها، سرمایه‌گذاران می‌توانند به طور دقیق‌تر و علمی‌تر استاپ لاس خود را تنظیم کنند و تحمل ریسک خود را مدیریت کنند.

در ادامه لیستی از بهترین ابزار‌های کاربردی استاپ لاس را مشاهده می‌کنید:

• پلتفرم‌های معاملاتی با قابلیت استاپ لاس یکپارچه مانند بایننس
• نرم‌افزار نمودار‌های پیشرفته، مانند تریدینگ ویو، متاتریدر یا Thinkorswim
• نرم‌افزار‌های معاملاتی موبایل مانند رابین هود
• ابزار‌های بک تست QuantConnect یا backtrader

3 روش‌ محاسبه استاپ لاس

برای محاسبه استاپ لاس، می‌توان از چندین روش استفاده کرد. در زیر، چهار روش معمول برای محاسبه استاپ لاس را شرح می‌دهم:

1.  روش میانگین حرکت قیمت

 در این روش، استاپ لاس مبتنی بر میانگین حرکت قیمتی (مثلاً میانگین حرکت قیمت 20 روزه) تعیین می‌شود. به عنوان مثال، می‌توانید استاپ لاس را در یک سطح مشخص، مثلاً دو برابر میانگین حرکت قیمتی 20 روزه قرار دهید. اگر قیمت سهم به میزان دو برابر این میانگین کاهش یابد، سفارش استاپ لاس فعال می‌شود.

• میانگین محدوده واقعی (Average True Range یا ATR)

 یک شاخص تکنیکال است که واریانس قیمت را در یک بازه زمانی مشخص نشان می‌دهد. این شاخص اصلاح شده از محدوده واقعی (True Range) است که بر اساس بزرگترین مقدار بین اختلاف بین قیمت بالای روز جاری و قیمت پایین روز جاری یا قیمت بالای روز جاری و قیمت پایین روز قبل محاسبه می‌شود. به عنوان مثال، معامله‌گر ممکن است استاپ لاس را دو برابر ATR زیر قیمت خرید قرار دهد. این به این معنی است که اگر قیمت سهم به مقدار دو برابر ATR کاهش یابد، سفارش استاپ لاس فعال می‌شود و سهم به صورت خودکار به قیمت بازار فروخته می‌شود.

• حد ضرر مبتنی بر زمان

 رویکرد ارائه شده شامل تنظیم یک حد ضرر مبتنی بر زمان است. در این روش، معامله‌گر یک بازه زمانی مشخص تعیین می‌کند که درون آن انتظار دارد معامله به هدف خود برسد. اگر معامله در طول این بازه زمانی مقصد مورد انتظار را نداشته باشد،  با فرض اینکه حرکت مورد انتظار رخ نمی‌دهد، معامله‌گر تصمیم می‌گیرد از موقعیت خارج شود. 

انواع استراتژی‌های استاپ لاس

در معاملات ارز دیجیتال یا بازار فارکس، مدیریت ریسک به اندازه کسب سود یا تیک پروفیت حیاتی است. همانطور که اشاره کردیم ایجاد سفارش حد ضرر یکی از بهترین راه‌های برای سبک کردن ضرر‌های ناشی از پیش‌بینی‌های نادرست است. اما آیا می‌دانستید که چندین نوع سفارش حد ضرر وجود دارد؟ هر نوع متناسب با سناریو‌های خاص طراحی شده است و ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که برای استراتژی‌های معاملاتی متنوع و پروفایل‌های ریسک مختلف مناسب است.

•  استاپ لاس معمولی (Regular Stop Loss)

این ساده‌ترین نوع استاپ لاس است. یک معامله‌گر یک سطح قیمت معین برای یک دارایی تعیین می‌کند. اگر دارایی به این قیمت برسد، دستور به طور خودکار اجرا می‌شود و دارایی را می‌فروشد تا از زیان‌های بیشتر جلوگیری شود.

موارد استفاده: مناسب برای معامله‌گرانی که یک آستانه خطر واضح در ذهن دارند و می‌خواهند از کسب سود خود مطمئن شوند.

• استاپ لاس تریلینگ (Trailing Stop Loss):

این استاپ لاس با حرکات مثبت بازار تنظیم می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک معامله‌گر استاپ لاسی به مبلغ ۱ دلار تعیین کند و قیمت دارایی ۵۰ سنت افزایش یابد، سطح استاپ لاس نیز ۵۰ سنت افزایش می‌یابد.

موارد استفاده: مناسب برای معاملاتی که سرمایه‌گذاران قصد قفل کردن سود‌ها دارند، در حالی که همچنان از افت‌های احتمالی محافظت می‌کنند.

دستور استاپ محدود (Stop Limit Order):

ترکیبی از دستور استاپ و دستور محدود است. زمانی که قیمت به نقطه استاپ رسیده باشد، معامله به یک دستور محدوده تبدیل می‌شود، که فقط در قیمت محدوده معین یا بهتر اجرا می‌شود.

موارد استفاده: این نوع از استاپ لاس برای معامله‌گرانی که می‌خواهند از یک دستور استاپ محافظت کنند، اما نگران افت‌های قیمتی هستند که ممکن است به یک قیمت غیر مطلوب منجر شوند، مناسب است.

استاپ لاس تضمین شده (Guaranteed Stop Loss):

این نوع حد ضرر تضمین می‌کند که معامله در سطح استاپ لاس معین شده بدون توجه به نوسان بازار یا فواصل قیمتی، اجرا شود.

موارد استفاده:‌ ایده‌آل برای زمان‌هایی که بازار بسیار نوسان‌آمیز است یا خبر‌های مهم اقتصادی انتظار می‌رود.

استاپ لاس درصدی (Percentage Stop):

استاپ لاس درصدی (Percentage Stop Loss) به یک نوع سفارش توقف ضرر اطلاق می‌شود که بر اساس درصدی از قیمت خرید یا قیمت کنونی دارایی تنظیم می‌شود. در این روش، معامله‌گر یک درصد مشخصی را به عنوان سقف ضرر برای معامله خود تعیین می‌کند.

موراد استفاده: مفید برای معامله‌گرانی که خطر را بر اساس حرکت نسبی یک دارایی مدیریت می‌کنند.

در نهایت فراموش نکنید که هر نوع از دستورات استاپ لاس یک هدف منحصر به فرد دارد، و انتخاب چه نوعی استفاده شود باید بر اساس استراتژی معامله‌گر، شرایط بازار، و میزان خطر فردی تصمیم گرفته شود.

کلام پایانی

در نتیجه، استفاده از سفارشات استاپ لاس (Stop Loss) در راستای مدیریت ریسک، یک مرحله حیاتی در استراتژی تجارت و سرمایه‌گذاری شما است. با تعیین نقاط خروج پیش‌بینی شده، سفارشات استاپ لاس به شما کمک می‌کنند تا سرمایه خود را حفاظت کرده، خسارت‌های بالقوه را محدود کنید و از کسب سود خود لذت ببرید. در نهایت به یاد داشته باشید که هدف از استفاده از سفارشات استاپ لاس ایجاد تعادلی بین ریسک و پاداش است. با تعیین دقیق نقاط استاپ لاس و هدف داشتن نسبت مطلوب ریسک/پاداش، می‌توانید عملکرد تجارتی خود را بهبود بخشیده و احتمال بهره‌وری درازمدت را افزایش دهید.

سؤالات متداول

• استاپ لاس چیست؟

سفارش فروش (یا خرید) اوراق بهادار با قیمتی خاص به عنوان توقف ضرر شناخته می‌شود و نزد یک کارگزار انجام می‌شود. هدف اصلی آن کاهش ضرر احتمالی است که ممکن است سرمایه‌گذار در یک موقعیت متحمل شود.

• آیا بعد از تنظیم آن استاپ لاس را تغییر دهم؟

بله، اکثر پلتفرم‌های معاملاتی به شما امکان می‌دهند حد سود و حد ضرر خود را تغییر دهید. بررسی و اصلاح استاپ لاس‌ها به طور منظم با توجه به وضعیت بازار و طرح معاملاتی شما یک اقدام توصیه شده است.

• چرا باید از استاپ لاس استفاده کنم؟

استفاده از دستورات توقف ضرر یک تاکتیک شناخته شده مدیریت ریسک است. با این حال، درک مزایا و معایب و به کارگیری آن‌ها بر اساس تکنیک‌های شخصی بسیار مهم است.

• آیا توقف ضرر می‌تواند فروش را با قیمت معین شده را تضمین کند؟

خیر، پس از شروع، توقف ضرر متعارف به سفارش بازار تبدیل می‌شود. اگر بازار به سرعت در حال نوسان باشد یا شکاف‌هایی داشته باشد، ممکن است کمتر از آنچه پیش‌بینی می‌کردید، پول دریافت کنید. با این حال، برخی از کارگزاران “ضد ضرر تضمین شده” را ارائه می‌دهند که خروج را با قیمت از پیش تعیین شده تضمین می‌کند.

• چگونه باید سطح استاپ لاس خود را تعیین کنم؟

تعیین سطح ممکن است بسته به استراتژی متفاوت باشد، اما رو‌ش‌هایی مانند قرار دادن آن زیر سطوح پشتیبانی، کسر مبلغ از پیش تعیین شده از قیمت خرید، یا استفاده از میانگین محدوده واقعی دارایی (ATR)، می‌تواند کاربردی باشد.

• هر چند وقت یکبار باید دستورات حد ضرر بررسی و اصلاح شوند؟

فرکانس بازبینی و اصلاح دستورات حد ضرر بستگی به استراتژی معاملاتی شما دارد. معامله‌گران روزانه ممکن است نیاز به بررسی روزانه داشته باشند، در حالی که معامله‌گران بلندمدت بهتر است  هفته‌ای یکبار یا حتی کمتر دستورات خود را بررسی یا بروزرسانی کنند.

• بهترین روش محاسبه استاپ لاس چیست؟

بهترین روش محاسبه استاپ لاس بستگی به سبک تجارت، استراتژی معامله‌گری، و ترجیحات شخصی شما دارد. هر روش محاسبه استاپ لاس مزایا و معایب خود را دارد.