سولانا

رمزارز سولانا

پیش درآمدی بر معرفی سولانا:

بدین جهت پروژههایی مانند سولانا و کاردانو توانسته اند تا حد زیادی اقبال عمومی را به خود جلب کنند و با جذب سرمایه های کلان و داشتن پروژه ای قوی و حرفهای، رشد چشمگیری داشته باشند. اگر به صفحه اصلی وب سایت سولانا مراجعه کنید، شاهد عبارت ” قدرتمند برای توسعه دهندگان، سریع برای همه” خواهید بود.

در ابتدای شروع پروژه سولانا و مطرح شدن آن، این جمله نوید بخش بلاکچینی قدرتمند و سریع بود و همان هم شد. انجام تراکنش ها در سولانا بسیار سریع و کمتر از یک ثانیه به طول میانجامد، پس میتوان گفت که سولانا در عمل نیز برای همه کاربران سریع است. تیم توسعه دهنده نیز توانسته با طراحی الگوریتمی مناسب پشتیبانی از قراردادهای هوشمند را به نحو احسن انجام دهد و کارمزد این شبکه نیز به نسبت سایر رمزارزها پایین است. پس میتوان گفت که سولانا، شعار اش را تا حد زیادی عملی کرده است و حالا با شبکه بلاکچین و رمزارزی کامل، دقیق و جذاب رو به رو هستیم. رشد چشمگیر و قابل توجه این رمزارز در سال 2021، باعث شد تا سرمایه مناسبی جذب این رمزارز شود و رشد اصلی و بزرگ پروژه اتریوم تا حدودی به تعویق بیفتد، به همین علت برخی از صاحب نظران این عرصه از سولانا به عنوان ” قاتل اتریوم” یاد میکنند.

معرفی تخصصی رمزارز سولانا:

در این بخش قصد داریم به شکل ریزبینانه تر و حرفه ایتری پروژه سولانا را مورد بررسی قرار دهیم و در مورد تمامی موضوعات مرتبط با این شبکه بلاکچین به بحث و گفتو گو بپردازیم. ارز سولانا {Solana}، یک بلاکچین رمزارزی با کارایی بالاست که برای پشتیبانی و انعقاد قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز طراحی شده است. جرقه طراحی سولانا نیز از بیت کوین نشئت میگیرد، آنجایی که موسس و مدیرعامل سولانا، آناتولی یاکوونکو در سال 2017 پی برد که از تابع هش بیت کوین معروف به SHA256 میتواند برای یک روش زمانسنجی غیرمتمرکز در یک بلاکچین رمز ارزی استفاده نماید. همانطور که اشاره کردیم، اکوسیستم سولانا قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند را دارد و به همین علت میتواند میزبان انواع اپلیکیشنهای غیرمتمرکز مانند توکنهای غیرمثلی { NFT}، صرافیهای غیرمتمرکز، بازارسازهای خودکار و… باشد. “قاتل اتریوم” را میتوان شبکه بلاکچینی شبیه به اتریوم دانست که با کارایی بیشتری که ارائه میدهد، توانسته تا حد زیادی نظر کارشناسان را به خود جلب نماید. گستردگی و مقبولیت این شبکه تا حدی فرا رفته است که هم اکنون بیش از 400 پروژه روی این اکو سیستم در حال فعالیت هستند و تعدد این پروژه ها نیز روز افزون است. در حال حاضر بازار بر روی رمزارز سولانا به عنوانی اکوسیستمی غیرمتمرکز، امن، مقیاس پذیر وسریع حساب باز کرده است. سرعت انجام تراکنش ها، مقیاس پذیری بالا، پشتیبانی از قرارداد های هوشمند باعث شده تا این پروژه به سرعت یکی از اکو سیستم های پیشتاز در زمینه بلاکچین و رمزارزها باشد. هدف سولانا این است که با استفاده از الگوریتم اثبات سهام با کمترین مانع ورودی و با تراکنشهای دارای برچسب زمانی {timetamped}، بازدهی خود را به حداکثر میزان ممکن برساند. در حال حاضر، سولانا توانایی پردازش تا 70 هزار تراکنش بر ثانیه را دارد که در نوع خود حد محدودیت بسیار مطلوبی است اما در عمل میتوان گفت که بین 60 تا 65 هزار تراکنش در ثانیه انجام میشود. این عدد در مقایسه با 7 تراکنش بر ثانیه در شبکه بلاکچین بیت کوین و 15 تراکنش بر ثانیه در شبکه بلاکچین اتریوم، عددی شگفت آور و جالب توجه است. پروژه هایی مانند Polkadot و اتریوم دو نیز به چنین اعدادی نزدیک شده اند اما نمیتوان این دو شبکه بلاکچین را شبکۀ بلاکچین منفرد در نظر گرفت، در حالی که سولانا شبکۀ بلاکچین منفردی است. نکته: نام این اکوسیستم سولانا SOLANA و نام رمزارز آن SOL است. معمولا بسیار از افراد این دو مورد را با یکدیگر اشتباه میگیرند. این موضوع در مورد XPR و ریپل و ADA و کاردانو نیز صادق است.

شبکه بلاکچین سولانا در کدام الگوریتم قرار میگیرد؟ PoS یا PoW؟

بلاکچین سولانا از اجماع اثبات سهم } Proof of stake} بهره میبرد. طبق این الگوریتم، این شبکه به اعتبارسنجهایی که بخشی از سکههای خود را برای شبکه بلاک کرده اند، پاداش میدهد. نکته جالب توجه این است که تمامی کارمزدهایی که بر حسب سولانا پرداخت میشوند، پس از دریافت توسط اعتبارسنج سوزانده میشوند و این امر باعث میشود که کاهش ساپلای در طول زمان رخ دهد. بیت کوین و اتریوم که بلاکچین های نسل اول و دوم به حساب میآیند، از الگوریتم اثبات کار برای تایید اعتبار قراردادها بهره میبرند و این موضوع باعث میشود که مقیاس پذیری آنها دچار مشکل شود و با سرعت پایین و کارمزد بالا، تراکنشها را پردازش کنند. حال شاید برای شما این سوال مطرح شود که الگوریتم های اثبات سهم و اثبات کار چیستند و چگونه کار میکنند؟ یا شاید بخواهید بدانید کدام یک بهتر از دیگری است. در ادامه این بخش به بررسی این دو الگوریتم میپردازیم.

-اثبات انجام کار چیست؟

اثبات کار، یک الگوریتم امنیتی است که در شبکه ارزهای دیجیتال با بلاکچین جدا مانند بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و… با هدف بازدارندگی از حمله به شبکه طراحی شده است. در این الگوریتم، افرادی به عنوان داوطلب تحت عنوان {ماینر} با استفاده از قدرت پردازش سختافزارهای کامپیوتر خود، به حفظ امنیت شبکه کمک میکنند و پاداش خود را دریافت میکنند. این روش و مفهوم اثبات کار حتی پیش از ایجاد بیت کوین نیز مورد استفاده قرار میگرفت اما این خلاقیت ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین بود که از این الگوریتم به شکلی جدید و نوآورانه در ارز دیجیتال خود استفاده کرد. با استفاده از این الگوریتم، حمله به شبکه بیت کوین بسیار سخت و دور از ذهن میباشد. برای کنترل و یا حمله به شبکه ای از الگوریتم اثبات کار بهره میبرد، می بایست کنترل بیش از 51 درصد کل قدرت پردازش شبکه را در اختیار بگیرید. باتوجه به حجم و گستردگی شبکه ای مانند بیت کوین، این موضوع دور از منطق و توجیه اقتصادی است و عملا تا حد زیادی غیرممکن است. نکته: برای مشارکت در اعتبارسنجی و ماینینگ، افراد می بایست سختافزارهای قدرتمند و گرانقیمتی را تهیه نمایند و هر چقدر هم که محاسبات پیچیدهتر شود، مصرف برق نیز افزایش خواهد یافت.

-اثبات سهم چیست؟

همانطور که اشاره شد، سولانا از این روش برای اعتبار سنجی تراکنشها و ایجاد بلاک های جدید برای بلاکچین استفاده میکند برای اینکه افراد بتوانند در کار تایید و اعتبارسنجی مشارکت کنند، باید در یک کیف پول، مقداری از ارز دیجیتال مدنظر را خریداری کنند و این کیف پول را به شبکه اختصاص دهند. پس از انجام این کار، افراد میتوانند در کار تایید تراکنشها و اعتبارسنجی مشارکت داشته باشند و واحد های جدیدی از ارز دیجیتال مدنظر را دریافت نمایند. افرادی مشارکت کننده در این فرایند، از طریق دریافت کارمزد تراکنش های شبکه برای خود، درآمدزایی میکنند. همانطور که بیان شد، اعتبارسنج ها بر حسب رمزارز سولانا کارمزد را دریافت میکنند و پس از دریافت این تعداد سکه می سوزد. برای اینکه فردی بتواند شبکه سولانا را کنترل کند و اصطلاحا به آن حمله نماید، باید 51 درصد سکه های SOL را خریداری نماید و آن را مسدود کند. این کار نه تنها شدنی نیست، بلکه توجیه اقتصادی نیز ندارد و با این تفاسیر، حمله کردن به شبکه بلاکچین سولانا امری غیرممکن و بیفایده است. این موضوع باعث میشود که دیگر برای مشارکت و درآمدزایی از طریق بلاکچین، نیازی به صرف هزینه هنگفت برای خرید سختافزار گرانقیمت و قدرتمند نداشته باشید. ضمنا الگوریتم اثبات سهام مقیاس پذیری را به شدت بهبود میبخشد، به این معنا که سرعت تراکنش ها افزایش مییابد و کارمزدها کمتر میشود. نکته: الگوریتم اثبات سهم، به نسبت الگوریتم اثبات کار، بسیار کارآمدتر است و ضمنا از لحاظ سازگاری با محیط زیست نیز شرایط بسیار بهتری را رقم میزند. مصرف برق این الگوریتم به نسبت بسیار پایین تر است و بالطبع هزینه های جاری اعتبارسنج را نیز بسیار پایین میآورد. نکته: باید متذکر شویم که شبکه بلاکچین سولانا از الگوریتم PoH بهره میگیرد که جزئی از الگوریتم PoS است. در ادامه مطلب به طور مفصل به الگوریتم PoH خواهیم پرداخت.

روش کار سولانا به چه شکل است؟

با توجه به کارگیری فناوریهای نوین در سیستم بلاکچین سولانا، میتوان این اکوسیستم را یکی از بهینه ترین نمونه های موجود در دنیای کریپتو و بلاکچین دانست. همانطور که میدانید بلاکچین، زنجیره ای از بلاکها است که تراکنشها و اطلاعات موجود در شبکه در این بلاک ها ذخیره میشود. هر بلاک را در شبکه سولانا، اسلات {Slot} مینامیم و هر اسلات توسط یک اعتبارسنج خاص به نام لیدر {Leader} ساخته میشود. هر اعتبارسنج در این شبکه جزئی از خوشه {Cluster} میباشد. در هر خوشه تنها یک اعتبارسنج وجود دارد که وظیفۀ ایجاد کردن اسلاتها را بر عهده دارد. بلاکچین سولانا برای افزایش بهرهوری و سرعت سیستم خود، از اثبات تاریخچه {PoH} بهره میبرد.

Proof of History چیست؟

اثبات تاریخچه یا همان PoH، با ایجاد سلسله ای از سوابق، از آنها به عنوان تاییدی برای تعیین تاریخ دقیق رخدادها استفاده میکند و به کاربران این امکان را میدهد که از این سلسله سوابق به عنوان تاییدیه بهره ببرند. استفاده از این الگوریتم که جزئی از الگوریتم PoS است باعث شده تا شبکه سولانا سریع و سبک باشد. علت سرعت بالای شبکه سولانا این است که دیگر نیاز نیست زمانی برای اجماع بر سر برچسبهای زمانی صرف شود. پس میتوان مدعی شد که PoH، مرجعی سراسری در شبکه سولانا است که زمان را ثبت میکند. در این فرایند سرعت بالا در کنار امنیت مناسب فراهم میشود. تمام تراکنش‌ها و رخدادهای شبکه با تابع هش SHA256 هش می‌شوند. با استفاده از این تابع، خروجی منحصربه‌فرد بوده و حدس‌زدن آن تقریباً غیرممکن است. پس از هش‌شدن، هر خروجی به‌عنوان ورودی هش بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این موضوع باعث میشود تا فرایند بررسی برای اعتبارسنج ها به راحتی هرچه تمامتر صورت پذیرد و دیگر نیاز نیست که تمامی نودها برای یک تراکنش اجماع کنند و هر نود یک ساعت مشخص برای خود دارد. این موضوع باعث ایجاد معیاری واضح و عینی شده است که باعث میشود سولانا بر خلاف بلاکچین هایی که از اثبات کار PoW بهره میگیرند، بسیار سریعتر باشد. اما الگوریتم PoH نیز دارای معایبی است و تماما مثبت نیست. برای مثال، میتوان گفت که اعتبارسنج شدن در بلام چین سولانا کمی دشوار است زیرا شما میبایست از سیستم نسبتا قدرمتندی بهره ببرید. اگر نتوانید سیستم قدرتمند و قوی را جمع آوری کنید، عملا اعتبارسنج شدن در بلاکچین سولانا غیرممکن خواهد بود. اثبات تاریخچه باعث متمرکزتر شدن سولانا می‌شود؛ چراکه دیگر مثل شبکه‌های اثبات سهام معمولی، هر کسی نمی‌تواند به‌عنوان اعتبارسنج فعالیت کند. از دیگر مواردی که به عنوان نقطه ضعف الگوریتم PoH در سولانا مطرح است، حجم بالا و مشکل ذخیرهسازی اطلاعات است. همانطور که اشاره شد، اگر تعداد تراکنش در هر ثانیه را 50 هزار عدد در نظر بگیریم، در هر سال 40 پتابایت اطلاعات بر روی این شبکه بلاکچین ذخیره خواهد شد. ذخیره سازی این حجم از اطلاعات عملا غیرممکن است. البته که تیم توسعه دهنده سولانا از راهکار آرشیوکنندهها برای رفع این مشکل استفاده میکنند اما باز هم ذخیرهسازی این حجم از اطلاعات مشکلی بزرگ است.

ویژگی های مهم بلاکچین سولانا

در این بخش، به بررسی نوآوری و ویژگی مهمی که بلاکچین سولانا بر روی آنها استوار است، میپردازیم.

اثبات تاریخچه:

در بخش قبلی به طور مفصل به فرایند اثبات تاریخچه پرداختیم. اثبات تاریخچه به طور کلی، با ارائه این روش مشکل اعتماد نودها به برچسب زمانی نودهای دیگر را رفع کرد و بدین وسیله به نودها این امکان را داد که بدون هماهنگی با سایر اعضا، اسلات بعدی را پایه ریزی کنند. در این روند، دیگر ردپایی از اعتماد به برچسب زمانی سایر نود ها دیده نمیشود و به همین خاطر است که نتیجه استفاده از الگوریتم اثبات تاریخچه، افزایش چشمگیر سرعت تایید تراکنشها بوده است.

توربین:

در اکوسیستم سولانا، میتوان توربین را به عنوان یک پل ارتباطی میان اعتبارسنجها در نظر گرفت. توربین در واقع یک پروتکل اتصال مسقل از اجماع سولانا است. در کل میتوان توربین را نسخه بهینه شدۀ بیت تورنت در نظر گرفت. به زبان ساده، توربین چالش پهنای باند را با استفاده از تقسیم کردن اطلاعات به بسته های کوچک، حل کرده است. زمانی که یک بلاک در شبکه بلاکچین سولانا مخابره میشود، توربین آن را به بسته های کوچک تقسیم بندی میکند و این پل ارتباطی میان اعتبارسنجها ایجاد میشود.

گالف استریم:

رسیدن به ظرفیت 50 هزار تراکنش در ثانیه، به دلیل لحاظ کردن تسهیلات در پردازش ها برای تایید بلاک است. در بلاکچین سولانا، هر نود دارای یک سردسته به نام لیدر است که از اعتبارسنجها تراکنش را دریافت میکند و آنها را اجرا مینماید. در این بلاکچین، اعتبارسنجها ترتیب لیدرها را نیز میدانند، به این معنا که اعتبارستج، لیدر فعلی و لیدرهای بعدی را میشناسند. با توجه به این موضوع، اعتبارسنجها میتوانند تراکنشها را زودتر از موعد برای لیدرها ارسال کنند و این ارسال پیش از موعد، باعث میشود که زمان تایید تراکنشها تا حد زیادی کاهش یابد. گالف استریم در واقع نسل جدید ممپول ها است و نقش استخر تراکنشهای تاییدنشده را در سولانا بازی میکند.

سی لول:

یکی از مهم ترین ویژگی هایی که باعث تمایز سولانا میشود، بهرهمندی از سی لول است. این ماشین مجازی میتواند تراکنش ها را زمانبندی کند تا بیش از یک قرارداد هوشمند در سولانا به صورت همزمان انجام شود. البته باید متذکر شویم که سی لول تنها زمانبندیها را انجام میدهد اما آنها را در ماشین مجازی اجرا نمیکند.

آرشیوکننده ها:

در شبکه سولانا هر نود میتواند بسته به فضای سخت افزاری خود، داده ها را در نودهای دیگر دریافت و ذخیره کند. دریافت داده ها از اعتبارسنج ها به ظرفیت آرشیوکنندهها بستگی دارد. داده هایی که به این شیوه و توسط آرشیوکنندهها ذخیره میشود، از سمت شبکه نیز در دسترس خواهد بود.

کلادبریک:

کلادبریک با ایجاد ساختار اطلاعاتی که در آن تراکنشها توسط تمامی سخت افزارهای مختص فهرست سازی دادهها پردازش میشوند، باعث شده تا سولانا بتواند شرایط مقیاسپذیر بودن را داشته باشد. با به بکارگیری این قابلیت در بلاکچین سولانا، زمان ساخت بلاکها به حداقل رسیده و تایید تراکنش ها نیز در سریع ترین زمان ممکن میشود.

اهداف پروژه سولانا:

اهداف این بلاکچین را نیز به سه دسته کلی تقسیم میکنیم و به هریک نگاهی اجمالی خواهیم داشت.

مقیاس پذیری بالا:

سولانا از اجماع اثبات تاریخ و نوآوریهای دیگری استفاده مینماید تا بتواند به عنوان پیشگام در مقباس قانون مور مطرح باشد.

هزینه کم:

همانطور که محرز است یکی از اهداف مجموعه سولانا این است که حتی در صورت افزایش پایگاه کاربری، کارمزدها افزایش نیابند. سولانا این ایده را در سر میپروراند که کارمزدها را برای اپلیکیشن هایی با میلیاردها کاربر، پایین نگه دارد.

ترکیب پذیری بالا:

ترکیب پذیری پروژه های مختلف در حالت جهانی واحد سولانا باعث میشود تا دیگر نیازی به کار با شاردهای مختلف و سیستم های لایه دوم نباشد.

عرضه اولیه ارز دیجیتال سولانا:

در ماه مارس 2020 میلادی، عرضه اولیه سولانا با قیمت 0.22 دلار به ازای هر کویت از طریق کوینلیست صورت گرفت و در این عرضه 8 میلیون SOL معادل 1.6 درصد از عرضه کل این سکه به فروش رسید.

چند نکته جالب در مورد رمز ارز سولانا:

بیشتر افرادی که در حال حاضر بر روی پروژه سولانا فعالیت میکنند، در گذشته در شرکت کوالکام{ Qualcomm} مشغول بوده اند. شبکه بلاکچین سولانا در حال حاضر دارای بیش از 80 اعتبارسنج یا همان تاییدکننده {Validator} است. تعداد نفراتی که در شبکه های اجتماعی مختلف مانند تلگرام، اینستاگرام، ردیت و توییتر، سولانا را دنبال میکنند به بیش از 50000 نفر رسیده است. شرکتهای Foundation Capital، Muticoin Capital و چند شرکت دیگر، مجموها مبلغی در حدود 25 میلیون دلار بر روی این پروژه سرمایه گذاری کرده اند. البته این مبلغ مربوط به زمان قبل از رشد چشمگیر این رمزارز بوده است. در شبکه سولانا تمامی وظایف مانند رهبری، اعتبارسنجی، بایگانی و… بر عهده شرکت کنندگان شبکه است و میتوان ادعا کرد که تمامی نود های سولانا در عملکرد شبکه تاثیرگذار اند.

آیا میتوان ارز سولانا را استخراج کرد؟

برای بررسی امکان استخراج یک ارز دیجیتال، ابتدا میبایست بررسی کنیم که از چه الگوریتمی استفاده میکند. برای اینکه بتوان یک ارز دیجیتال را استخراج کرد باید روش کار آن، بر اساس الگوریتم اثبات کار} Proof of Work} باشد. همانطور که میدانید، رمزارز سولانا از الگوریتم PoH که جزئی از الگوریتم PoS میباشد، بهره میگیرد. پس میتوان گفت که ارز دیجیتال سولانا SOL دارای قابلیت استخراج نیست.

کیف پول های SOL:

برای ذخیره و نگه داری از رمزارز SOL، کیف پول های متنوعی در دسترس شما عزیزان نیست و تنها میتوانید از گزینه نرمافزاری کیف پول تراست ولت استفاده نمایید. در میان گزینه های نرم افزاری که از رمزارز سولانا پشتیبانی کنند، میتوان به کیف پول Ledger Nano S اشاره کرد. از دیگر کیف پول هایی که از سولانا پشتیبانی میکنند، میتوان به SolFlare اشاره کرد که یک کیف پول تحت وب غیرحضانتی است.

نحوه خرید ارز دیجیتال سولانا:

برای خرید رمزارز سولانا میبایست به صرافی هایی که این رمزارز را در لیست خود دارند، مراجعه نمایید. میتوانید از یک صرافی ایرانی خرید خود را انجام دهید و سپس سکه های سولانا خود را به کیف پول خود منتقل نمایید. راه دیگر این است که از طریق یک صرافی ایرانی، پول خود را به تتر تبدیل کنید و به حساب کاربری خود در یک صرافی خارجی بفرستید و سپس از آنجا سکه های SOL را تهیه نمایید. نکته: به این علت راه دوم را پیشنهاد میکنیم که کارمزد دریافتی صرافیهای خارجی به نسبت صرافیهای داخلی کمتر است. نکته: بعضی از صرافی های خرید به دلیل تحریم های موجود، فعالیت ایرانی ها را محدود کرده اند و خرید از آنها با استفاده از آی پی دیگر نیز ریسک است. پس بهتر است صرافی را بیابید که فعالیت ایرانی ها در آن محدود نباشد و صرافی معتبری نیز باشد. صرافی های مانند بایننس، OKEx، Bilaxy، FTX و… از رمزارز SOL پشتیبانی میکنند و شما میتوانید از این صرافیها رمزارز سولانا را خریداری نمایید.

سوالات متداول:

آیا حتما میبایست برای سرمایه گذاری یک واحد کامل سولانا را بخریم؟

خیر، شما میتوانید کسری از یک واحد سولانا را که لمپورت نام دارد را خریداری نمایید. البته هر لمپورت، واحد بسیار کوچکی است و معادل 0.000000001 سولانا است.

آیا رمزارز SOL دارای بلاکچینی اختصاصی است؟

بله، این رمزارز دارای شبکه بلاکچین اختصاصی و منفرد است به نام سولانا است.

کارمزد تراکنش های سولانا کمتر است یا اتریوم؟

همانطور که در متن نیز بیان کردیم، کارمزد تراکنش های سولانا از اتریوم کمتر است و سرعت تراکنش های آن نیز چندین برابر اتریوم است!

جمع بندی

در این مقاله سعی شد تا به صورت تخصصی و با زبان ساده، به بررسی بحث های مرتبط با سولانا بپردازیم. در پایان میتوان گفت که این رمزارز یکی از آیندهدارترین رمزارزهای دنیای کریپتو است و با توجه به پروژه قدرتمند و علمی، میتوان آینده ای درخشان را برای این رمزارز در نظر گرفت. در پایان امید است که این مطلب برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد.