دلیل تفاوت قیمت پایانی سهم و آخرین معامله در بازار بورس چیست؟

قیمت پایانی سهم ، یکی از مباحث مهم مطرح شده در محاسبه قیمت سهام در بازار بورس اوراق بهادار می باشد. همان طور که می دانید، یکی از راه های سرمایه گذاری، خرید سهام هایی است که شرکت ها و کارخانه های مختلف در بازار بورس اوراق بهادار به فروش می رسانند. در واقع شرکت ها، برای جذب سرمایه ای که برای به انجام رساندن طرح ها و پروژه های اقتصادی خود به آن نیاز دارند، بخشی از سهام  شرکت خود را در بازار بورس اوراق بهادار  به فروش می رسانند. افرادی که این سهم ها را از این شرکت ها می خرند، سهام دار آن شرکت ها  به حساب می آیند. این سهام داران با توجه به میزان سهمی که خریداری کرده اند در سود و دارایی های آن شرکت، شریک شده اند و می توانند بنا بر مقدار و ارزش سهام خود، سود خود را از شرکت مذکور  مطالبه کنند.

امروزه در میان خیلی از افراد جامعه، صحبت از سرمایه گذاری در بورس و خرید سهام در میان است. تا چند سال پیش، مردم راه های سرمایه گذاری کمی را می شناختند. بیشتر افراد دارایی های خود را در بانک، سرمایه گذاری می کردند و به سود اندکی که بانک به آن ها می داد  قانع بودند. برخی از مردم نیز فقط خریدن طلا و ملک را راه های مطمئن سرمایه گذاری می دانستند. اما این روزها راه های جدید سرمایه گذاری مثل خرید سهام و  سرمایه گذاری در بازار بورس و فارکس و … در میان مردم شناخته  شده اند. برای رفع ابهامات و سوالاتی که در این زمینه ها دارید، می توانید مقالاتی در مورد آموزش بورس و آموزش فااکس و … را مطالعه کنید. تعدادی از سوالاتی که در ذهن برخی از سهام داران به وجود می آید، عبارت است از:

چه سهامی را برای خریدن انتخاب کنیم؟

چه زمانی، سهام خود را بفروشیم؟

چگونه قیمت سهام محاسبه می شود؟

محاسبه قیمت فردای سهم چگونه است؟

نحوه محاسبه آستانه قیمت در بورس چگونه است؟

منظور از قیمت پایانی سهم چیست؟

قیمت گشایش به چه معنی است؟

دلیل تفاوت قیمت پایانی سهم و آخرین معامله در بازار بورس چیست؟

قیمت پایانی سهم چیست؟

قیمت پایانی سهم چیست و چگونه محاسبه می شود؟

قیمت پایانی سهم، در انتهای روز معاملاتی توسط سازمان معاملات بورس به ثبت می رسد و قیمت پایه آن سهم در ابتدای روز معاملاتی بعد می باشد. برای محاسبه قیمت پایانی سهم، میانگین قیمت های معاملات انجام شده آن سهم در آن روز معاملاتی را به دست می آورند. اگر خرید و فروش آن سهم در آن روز معاملاتی  حداقل به اندازه حجم مبنا بوده باشد، حاصل میانگین به دست آمده از داد و ستدهای انجام شده آن سهم، در آن روز همان قیمت پایانی سهم خواهد بود. اما اگر اندازه معاملات انجام شده از حجم مبنا کمتر باشد، قیمت پایانی سهم ثبت شده نیز به همان میزان از میانگین کمتر خواهد بود. در صورتی هم که اندازه معاملات انجام شده از حجم مبنا بیشتر باشد، قیمت پایانی سهم نیز به همان میزان افزایش می یابد.

مثال عددی برای محاسبه قیمت پایانی سهم

برای اینکه چگونگی محاسبه قیمت پایانی سهم را بهتر متوجه شوید، در اینجا، مثالی ساده و عددی مطرح می کنیم. برای مثال در نظر بگیرید که قیمت پایه سهم شرکتی خاص در بازار بورس اوراق بهادار، در ابتدای یک روز معاملاتی 200 تومان بوده است. در طول این روز، داد و ستدهای مختلفی انجام می شود. در انتهای روز، میانگین قیمت این خرید و فروش ها را محاسبه می کنند و مثلا عدد 206 به دست می آید. خب در این صورت واضح است که قیمت این سهم در این روز معاملاتی به مقدار سه درصد رشد داشته است. در این صورت اگر تعداد خرید و فروش های آن سهم در آن روز، حداقل به اندازه حجم مبنا باشد، همین عدد 206 به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت خواهد شد. حالا حالتی را در نظر بگیرید که، در طی این روز معاملاتی، تعداد سهام خرید و فروش شده این شرکت به اندازه نصف حجم مبنا باشد. در این صورت، میزان افزایش سهم نیز نصف می شود. یعنی با توجه به این توضیحات در این شرایط افزایش سهم را نصف شش تومان ( یعنی سه تومان ) در نظر می گیریم و قیمت پایانی سهم ثبت شده 203 تومان می شود.

یک مقاله کاربردی دیگر نیز مطالعه کنید: کاربرد قیمت پایانی در معاملات بورس چیست؟

حجم مبنا چیست؟

قانون گذاران، در بازارهای سهام موجود در کشورهای مختلف، همواره به دنبال کشف ابزارها و شرایطی هستند که به کمک آن ها هم جلوی مداخلات اشخاص فرصت‌ طلب و سودجو گرفته شود و هم اینکه قیمت‌ها در چهارچوب خرید و فروش معامله گران به درستی تعیین شوند. وجود این چهارچوب ها و ابزارها می‌تواند به جریان مناسب داد و ستدها و معاملات در بازارهای مالی کمک کند. برای همین منظور است که در تمامی بازارهای اوراق بهادار، نهادهایی انتخاب می شوند که  برای حفظ چهارچوب خرید و فروش ها  و کنترل بر شیوه انجام آن ها فعالیت می‌ کنند. در ایران نیز، متولی انجام معاملات در بازار سرمایه، سازمان بورس و اوراق بهادار می باشد. این سازمان،  از طریق شرکت‌های زیر مجموعه خود ، مانند  شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران، در انجام معاملات سهام نظارت دارد. حجم مبنا یکی از این مفاهیم و ابزارها است. حجم مبنا در سال هزار وسیصد و هشتاد و دو و در زمان تصدی دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ آرامش در معاملات سهام در بازار بورس اوراق بهادار، مطرح شده است. به کمک ابزار حجم مبنا، امکان افزایش و کاهش های غیر عادی و کاذب برای سهم های موجود در بازار بورس اوراق بهادار از بین می ‌رود. برای تعیین قیمت پایانی سهم، به طور جدی از مفهوم حجم مبنا استفاده می شود. هیچ کدام از معامله ‌گران موجود در بازار بورس اوراق بهادار در محاسبه حجم مبنا، دخالتی ندارند. بلکه میزان حجم مبنا  به طور خودکار و  به دست  سامانه معاملات اندازه گیری و تعیین می ‌شود. البته ابزار حجم مبنا،  تنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می ‌گیرد. سهام داران این امکان را دارند که  میزان حجم مبنا  را  در هر لحظه، و برای هر یک از نمادها، در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) مشاهده کنند. میزان حجم مبنای تعیین شده از طرف هر یک از این بازارها، علت تفاوت میان قیمت پایانی در بورس تهران و نمادهای مورد معامله در فرابورس می باشد. حجم مبنا برای تمامی نمادهای موجود در فرا بورس، مطابق با دستورالعمل‌های به کار گرفته شده در این بازار، «عدد یک» در نظر گرفته شده است. بنابراین با توجه به این توضیحات، قیمت پایانی سهم در هر یک از نمادهای فرابورسی، برابر با میانگین موزون تمامی داد و ستدهای انجام شده در طول روز معاملاتی خواهد بود. اما  در نمادهای بورسی، برای به دست آوردن قیمت پایانی سهم،  هر روز میانگین به دست آمده از قیمت کل داد و ستدها را متناسب با حجم مبنای تعیین شده برای آن نماد تعدیل می کنند.

قیمت آخرین معامله و تفاوت آن با قیمت پایانی سهم

قیمت آخرین معامله همان طور که از نام آن نیز کاملا مشخص است، قیمت آخرین داد و ستد انجام شده آن سهم در آن روز معاملاتی است. اما همان طور که توضیح داده شد، قیمت پایانی سهم، قیمتی است که  با توجه به میانگین قیمت داد و ستدهای انجام شد در آن روز و با توجه به حجم مبنا و مقایسه آن با تعداد خرید و فروش های آن سهم در همان روز به دست می آید. پس بسیار طبیعی است که قیمت آخرین معامله با قیمت پایانی سهم متفاوت باشد. گاهی برخی از سهام داران از این موضوع که قیمت پایه سهم در ابتدای روز معاملاتی با قیمت آخرین معامله آن سهم در روز گذشته متفاوت است، متعجب می شوند. همان طور که در این نوشته توضیح داده شد، این موضع اصلا عجیب و دور از ذهن نیست زیرا که قیمت پایه سهم در ابتدای روز معاملاتی، قیمت پایانی سهم ثبت شده توسط سازمان معاملات بورس در روز معاملاتی گذشته می باشد. و همان طور که دیدید بسیار عادی است که این دو قیمت ( قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی سهم ) با هم تفاوت داشته باشند.

هرچند در این نوشته سعی کرده ایم در حد امکان توضیحات مختصر و ساده ای در مورد نحوه محاسبه قیمت های مطرح شده در بازار بورس اوراق بهادار را مطرح کنیم، اما برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این نوع سرمایه گذاری ها، پیشنهاد می کنیم مقالات و ویدیوهای آموزشی در مورد آموزش بورس، آموزش فاراکس و …. را نیز دنبال کنید.

در این قسمت توضیحات بسیار مختصری برای آموزش  فاراکس مطرح می کنیم. فاراکس به معنای بازار تبادل ارزهای خارجی است. این عنوان، برگرفته از عبارت Foreign Exchange Market می باشد. یکی از تفاوت های فاراکس با بازار بورس، عدم وجود بازار فیزیکی متمرکز در جریان فاراکس است. البته آمریکا، ژاپن و انگلستان از جمله مراکز عمده معاملات ارزی در جهان می باشند.  در فاراکس، مانند بورس، تراکنش‌ها به واسطه شرکت‌ های کارگزاری انجام می ‌شود. این کارگزاری ها از طریق یک کانال بین بانکی به یکدیگر متصل شده اند، که نقش واسطه بین فروشندگان و خریداران را ایفا می‌ کنند. این شرکت‌ های کارگزاری انجام مبادلات ارزی، زیر نظر نهاد‌های نظارتی (رگولاتوری) فعالیت می‌ نمایند. با توجه به ماهیت غیر متمرکز بازار فارکس، این سازمان‌ها با وضع قوانین و پیگیری فعالیت‌های کارگزاران، سعی دارند از بروز مشکلات و تخلفات گوناگون توسط آن‌ ها جلوگیری نمایند. البته باید بدانید که همین نهادها نیز، تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ می باشند.

ریزش قیمت سهام به چه معنایی است؟

مفاهیمی مانند رشد یا ریزش قیمت سهام، برای سهان داران اهمیت زیادی دارد، چرا که میزان زیان یا سود کردن سرمایه گذاری آن ها با این مفاهیم مشخص می شود. ریزش قیمت سهام، سبب زیان، سهام داران می شود. برای جلوگیری از زیان دیدن در بازار بورس اوراق بهادار، باید عوامل تأثیر گذار بر قیمت، رشد یا ریزش سهام را بدانید. با دانستن این اطلاعات می توانید در حدی شروع دوره های رشد منفی قیمت سهام را حدس بزنید. برخی از این عوامل تآثیر گذار بر قیمت سهام عبارتند از:

• تأثیرگذاری اقتصاد جهانی بر بازار بورس
• تاثیر عوامل اقتصاد کلان کشور
• تحولات درونی صنایع و شرکت‌ها
• شایعات و تأثیر اخبار رسانه‌های جمعی

پیشنهاد می کنیم مقاله  دلایل ریزش قیمت سهام را مطالعه کنید.

چرا برای قیمت پایه ابتدای روز، از قیمت پایانی سهم استفاده می کنند؟

شاید این سوال برای سهام داران پیش بیاید که چرا قیمت پایه سهم در ابتدای روز، همان قیمت آخرین معامله سهم در روز قبل نمی باشد و این که چرا از قیمت پایانی سهم،  به عنوان قیمت پایه سهم در ابتدای روز استفاده می شود؟ برای پاسخ به این سوال می توان گفت که، قیمت آخرین معامله سهم اغلب دارای نوسان بسیار زیادی است، و به همین علت بهتر است که از قیمت پایانی سهم برای قیمت پایه سهم در ابتدای روز معاملاتی  استفاده کنیم. البته این موضوع سبب نمی شود که تصور کنیم قیمت آخرین معامله  اصلا اهمیتی ندارد. باید بدانید که قیمت آخرین معامله انجام شده اهمیت زیادی برای سفارش گذاری در بورس دارد. به این ترتیب بهتراست که شخص، قیمت سفارش خود را، نزدیک و یا حتی مساوی با قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم وارد کند. به این صورت  احتمال کامل شدن سفارش و انجام سریع معامله افزایش می یابد.

سخن آخر

در این نوشته اطلاعات مختصری در مورد بعضی عوامل تأثیر گذار بر ریزش یا افزایش قیمت سهام و تغییرات در بازار بورس اوراق بهادار، مطرح شد. هم چنین به طور مختصر با مفهوم قیمت پایانی سهم، قیمت آخرین معامله، قیمت پایه سهم و البته تفاوت بین این قیمت ها آشنا شدید. با این حال برای ورود به این جریان سرمایه گذاری و قرار گرفتن در مسیر درست رشد سرمایه ها باید اطلاعات بیشتری را به دست آورید و مطالعات زیادی داشته باشید. کسب اطلاعات در این زمینه ها و آشنایی با عوامل موثر بر رشد و ریزش قیمت های سهام در بازار بورس اوراق بهادار سبب می شود تا در انتخاب سهام مناسب، زمان درست خرید و فروش سهامتان و … به طور موفقی عمل کنید.