مدیریت سرمایه در بورس چگونه است؟

اکثر افراد در جامعه ما اطلاعاتی راجع به بورس ندارند و فواید سرمایه گذاری در بازارهایی نظیر بازار بورس را نمی دانند. ولی اگر با این بازار و طریقه انجام معاملات در بورس و مدیریت سرمایه در بورس آشنایی پیدا کنند و به فعالیت در این بازار بپردازند می تواند در زندگی آنها بسیار تاثیرگذار باشد. یک راه آسان جهت سرمایه گذاری، نگهداری پس انداز در بانک های می باشند که سود این نوع سرمایه گذاری بسیار اندک و گاهی حتی با ضرر و کاهش ارزش سرمایه همراه است. امروزه یک فرد که سرمایه ای در اختیار دارد می تواند سهمی در شرکت های تجاری و واحد های تولیدی بزرگ داشته باشد و با کمی دانش و آگاهی قادر خواهد بود سود های بالایی نصیب خود گرداند.

ولی در ایتدا باید این حیطه را بشناسیم و بدانیم که کسب سود های بزرگ از طریق سرمایه های اندک چگونه و از چه طریق امکان پذیر است، آن هم در حالتی که شخص راجع به شرکای تجاری خود و میزان هزینه ها و درآمد ها کوچکترین اطلاعاتی ندارد. جواب این سوال بازار بورس است که همه شرایط لازم جهت سرمایه گذاری افراد در شرکت های بزرگ را فراهم نموده و نظارت لازم را بر کار این شرکت ها به عمل می آورد و در مواقع لزوم از حقوق سرمایه گذاران دفاع می کند.

مدیریت سرمایه در بازارهای مالی

مدیریت سرمایه به نوعی یک علم محسوب می شود که نه تنها در بازار های مالی بلکه در تمام زندگی نیازمند آن هستید و در درجه اول رابطه مستقیمی با خلق و خو و روحیات فرد دارد و در مرحله بعدی به میزان دانش و آگاهی که در این زمینه کسب میکنید وابسته است. اگر درست انجام شود علاوه بر اینکه ضرری متحمل نمی شوید بلکه در عرض مدت کوتاهی سرمایه شما افزایش پیدا خواهد کرد و اگر غلط انجام شود به سرعت تمام دارایی خود را از دست خواهید داد. بگذارید با زبان ساده مدیریت سرمایه را شرح دهیم. اگر با میزان سرمایه مشخص وارد معامله ای شدید و در قبال کمترین میزان زیان و با حداقل ریسک بیشترین درصد سود را کسب کردید به این پدیده مدیریت سرمایه می گویند.

بیشتر بخوانید: مزایای سرمایه گذاری در بورس

اگر قصد ورود به بازار بورس را دارید و میخواهید تمام و یا بخشی از اندوخته زندگی خود را در بازار های مالی سرمایه گذاری کنید یکی از اولین مباحثی که باید فرا بگیرید چگونگی سرمایه گذاری و مدیریت سرمایه در بازار بورس می باشد. هدف اصلی همه سرمایه گذاران از ورود به بازارهای مالی افزایش سرمایه و کسب سود می باشد که با این هدف به سمت سرمایه گذاری سوق داده می شوند.

ولی اگر می خواهید در این بازار آرامش داشته باشید باید ریسک ها و خطرات آن را پذیرا باشید، زیرا هر نوع سرمایه گذاری در بدو ورود با مشکلاتی همراه خواهد بود. متخصصان بازار بورس معتقدند که مهم ترین مهارت جهت انجام معاملات، کسب مهارت در چگونگی مدیریت سرمایه می باشد که می تواند تاثیر زیادی در افزایش میزان سود حاصل از معامله یا کاهش زیان معامله مورد نظر داشته باشد. اگر قصد دارید به هنگامی که بازار بورس در حالت نزولی خود به سر می برد کمترین میزان زیان را داشته باشید مدیریت سرمایه یا مدیریت ریسک مفهومی است که باید تمرکز خود را بر روی آن بگذارید.

نحوه مدیریت سرمایه در بورس و کاربرد های آن در بازار

مدیریت سرمایه دارای اولویت و درجه اهمیت می باشد که در وهله اول سعی در حفظ سرمایه اولیه دارد، بعد از اینکه سرمایه اولیه در حاشیه امنیت قرار گرفت، سود کردن از معامله در اولویت دوم می باشد. بعضی افراد کم تجربه با نادیده گرفتن این اصول در زمان کوتاهی قسمت قابل توجهی از سرمایه خود را بر باد می دهند!

اگر می خواهید به یک معامله گر حرفه ای تبدیل شوید و سرمایه خود را در بازار بورس به بهترین نحو مدیریت کنید باید سه اصل زیر را به خوبی فرا بگیرید:

• مدیریت سرمایه و برآورد سود و زیان معامله (R/R)
• مدیریت سرمایه و اصل Drawdown
• برآورد میزان زیان احتمالی در معاملات

نوسان گیری و معاملات کوتاه مدت

سرمایه گذارانی که پس از ورود به بازار به دنبال نوسان گیری می باشند باید به این مساله توجه کافی داشته باشند که بدنبال بدست آوردن سود در زمان کوتاه نباشند زیرا تمرکز روی این مساله به سادگی باعث از دست رفتن سرمایه شما می گردد و حتی اصل سرمایه خود را هم نمی توانید بدست آورید. با این تفاسیر به یاد داشته باشید که هدف و اولویت اصلی پس از ورود به بازار های مالی حفظ سرمایه اولیه می باشد.

حتی این قضیه در بازار هایی مانند آتی سکه و فارکس جدی تر هم می شود زیرا این بازار ها دارای اهرم بوده و این اجازه را به سرمایه گذار می دهد که با مبلغی معادل چند برابر سرمایه اولیه خود در معاملات شرکت کند. فرض کنید در یکی از این بازار ها سرمایه گذاری کرده اید و با پنج برابر دارایی خود معامله انجام می دهید. اگر میزان زیان شما یک واحد باشد مجموع زیان شما پنج برابر یعنی پنج واحد محاسبه می گردد، پس فراموش نکنید که در این بازار ها باید حساسیت بیشتری در خصوص سرمایه خود به خرج دهید.

محاسبه میزان سود و زیان در بازارهای مالی

یکی دیگر از مهم ترین مباحث سرمایه گذاری در بازار بورس این است که هر سرمایه گذار باید به ازای هر معامله میزان ریسک و بازده معامله را محاسبه نماید. به عبارت ساده سرمایه گذار باید میزان سود و زیان را برآورد نموده و مشخص کند که در ازای هر واحد سودآوری در هر معامله ، حاضر است تا چه میزان متحمل زیان گردد. به این تکنیک تعیین میزان Risk/Riward می گویند که پیش از ورود به معامله سرمایه گذار بررسی های لازم را انجام می دهد و میزان سود معامله را مشخص می نماید و در طرف مقابل معین می کند که اگر سهام مورد نظر با افت قیمت مواجه گردید میزان زیان معامله تا چه حد است.

تعیین R/R

وقتی برای معامله از تکنیک R/R استفاده کردید و حد سود و زیان را مشخص نمودید، نباید از حد تعیین شده فراتر بروید و اگر به منطقه زیان رسیدید به موقع سهام خود را حتی با زیان بفروشید و از معامله خارج شوید زیرا این مساله در عین اینکه با زیان همراه است اما باعث می شود حداقل بخش بیشتری از سرمایه خود را از دست ندهید. برخی افراد در این شرایط یا حد ضرر را در نظر نگرفته و اجازه می دهند میزان ضرر بزرگتر شود و یا با انجام معاملات زیان ده پی در پی تمام سرمایه خود را از دست می دهند.

افت سرمایه یا Drawdown

اصل بعدی در مدیریت سرمایه، افت سرمایه است. فرض کنید شما دانش لازم در زمینه مدیریت سرمایه را کسب نموده اید و می دانید که با بکارگیری آن در مدتی مشخص سود خوبی نصیبتان خواهد شد. حال بیاید شرایط برعکس را در نظر بگیریم و ببینیم اگر اصول مدیریت سرمایه را رعایت نکنید چه اتفاقی خواهد افتاد؟ مثلا در صورتی که شما 100 میلیون تومان پول داشته باشید و 50 میلیون آن از دست برود چه مقدار از سرمایه شما از دست رفته است؟ بله درست است 50 درصد! مثال زیادی ساده بود؟

مفهوم افت سرمایه دقیقا همین است. معامله گران در بازار بورس به این اتفاق Drawdown می گویند که به معنی افت سرمایه می باشد. به زبان عامیانه افت سرمایه میزان کاهش سرمایه اولیه شخص در اثر انجام معاملات زیان آور می باشد. بصورت مشخص از مقایسه میزان سرمایه یک شخص قبل از انجام یک معامله و مقدار سرمایه او پس از انجام این معامله مقدار افت سرمایه بدست می آید که معمولا بصورت درصد نشان داده می شود.

میزان زیان در معاملات

یکی از نکاتی که برای انجام معاملات بورس ضروری است تعیین میزان زیان در معامله و تخطی نکردن از این حد می باشد. هستند افرادی که یا برای معاملاتشان حد زیان در نظر نمی گیرند یا حتی در صورت رسیدن زیان معامله به حد تعیین شده باز هم معامله را ادامه می دهند و بسیار بیشتر از محدوده مورد نظر ضرر میکنند تا جایی که بخش اعظمی از سرمایه خود را از دست می دهند.

 تعیین محدوده زیان دهی

همه معاملات موفق معاملاتی هستند که حد و حدود آنها در هر زمینه ای مشخص است. مثلا فرض کنید که در سیستم معاملاتی شما 80 درصد سود آور است. آیا ای نبدین معنی است که اگر 100 معامله انجام دادید حتما 80 تای آن با سود همراه است؟ پاسخ منفی است.

حتی در این صورت نمی توانید مشخص کنید که کدام 20 معامله شما زیان آور خواهد بود و امکان ندارد بتوان بطور حتم گفت که 80تای بعدی سود ده است! فرض کنید که شما ابتدا در 20 معامله ضرر کرده اید و مطمئن هستید که 80 معامله بعدی سود خوبی برای شما خواهد داشت. اما آیا تضمینی وجود دارد که با زیان دادن در 20 معامله اول از بازار محو نشوید و سرمایه شما نابود نشود؟

این مثال یکی از دلایل اهمیت بالای مدیریت سرمایه می باشد. مهم نیست که بر طبق چه سیستم و تکنیکی معاملات خود را انجام می دهید اما حتما و بدون شک باید حدود شکست و میزان زیان را قبل از ورورد به معامله مشخص نمایید. بازی پوکر و بازیکن های این بازی را در نظر بگیرید. با وجود اینکه این بازی درصد ریسک بالایی دارد و بازیکنان این بازی تمام زندگی خود را بر پایه این بازی بنا نهاده اند با این وجود حتی آنها هم برای ضرر خود حدودی قائل می شوند و تنها در این صورت است که می توانند به سود دهی برسند.

بیشتر بخوانید: چگونه سهام بخریم؟

باید به شما بگوییم که پوکر بازان قهار و با تجربه دقیقا مدیریت سرمایه انجام می دهند. آنها وقتی قرار است وارد یک تورنمنت بزرگ شوند می دانند که غیر از آنها بازیکنان بزرگ دیگری هم در این تورنمنت حضور دارند و قطعا نمی توانند از ابتدا تا انتهای بازی ها را با پیروزی پشت سر بگذارند. اینجاست که حدودی معین می کنند و با رعایت این حدود از زیان های بزرگ فرار می کنند و به سود دهی می رسند.

درک این نکته اهمیت زیادی دارد که شما بدانید هیچ معامله گری در دنیا وجود ندارد که با افت سرمایه مواجه نشده باشد. اتفاقا نکته کلیدی همین است که با وجود ضرر های بالا باز هم بتوانید کمر راست کنید وبه راهتان ادامه دهید!

راز موفقیت در این زمینه این است که درصد کمی از سرمایه خود را وارد معامله کنید و روی درصد کمی از سرمایه خود ریسک کنید. تنها با رعایت این نکته است که می توانید معامله گر بزرگی شوید و تا مدت های طولانی در بازار معاملات حاضر باشید.

چند درصد از کل سرمایه را وارد معامله کنیم؟

مدیریت سرمایه دارای اصول خاصی می باشد که یکی از اصلی ترین آنها این نکته است که سهم زیادی از سرمایه خود را نباید وارد یک معامله بکنید. اکثر افرادی که در این زمینه تجربه خوبی دارند تنها 1 تا 2 درصد کل سرمایه خود را درگیر یک معامله می کنند.

به این صورت میزان ضرر احتمالی بسیار ناچیز خواهد بود. حال می خواهیم با ذکر مثالی به شما در درک این مساله کمک کنیم. در این مثال خود را در هر دو موقعیت قرار دهید و سعی کنید شرایط را در هر دو حالت زیان درک کنید و تفاوت را احساس کنید. فرض کنید در یک دوره نزولی در 20 معامله با زیان مواجه می شوید. حال یکبار ریسک معاملات را 1 درصد و یک بار 5 درصد در نظر میگیریم.

بیشتر بخوانید: اصول مهم سرمایه گذاری برای مبتدیان

در ابتدا فرض کنید برای هر معامله تنها یک درصد ریسک میکنید در این صورت حتی اگر در 20 معامله ضرر کنید باز هم 80 درصد از سرمایه اولیه را حفظ کرده اید اما برعکس تصور کنید که برای هر معامله 5 درصد ریسک را پذیرا باشید که در این حالت پس از زیان دادن در 20 معامله تنها حدود 40 درصد از سرمایه شما باقی خواهد ماند. البته شکست خوردن در 20 معامله شرایط بسیار سخت و طاقت فرسایی است اما غیر ممکن نیست.

اصلا تصور کنید در پنج معامله با شکست مواجه شوید. در این حالت اگر یک درصد از سرمایه را از دست بدهید در نهایت چیزی حدود 5 درصد از سرمایه خود را از دست رفته می بینید اما با ریسک 5 درصد به راحتی حدود 30 درصد از سرمایه شما تنها در پنج معامله بر باد رفته است!

در نهایت به این نکته توجه کنید که در صورت مدیریت درست سرمایه با وجود شکست در چندین معامله باز هم به میزان کافی از سرمایه شما باقی خواهد ماند تا بتوانید دوباره به بازار برگردید و به سود دهی برسید.